Przy podawaniu terminów japońskih posługujemy się obowiązującą międzynarodową transkrypcją gdzie:
F | wymawiamy w sylabie FU dwuwargowo (jakbyśmy zdmuchiwali świecę) |
J | wymawiamy DZIU |
U | przejawia tendencje do zanikania, np.TSUKI czytamy jak cki |
Y | wymawiane jak J |
SH | wymawiamy Ś |
CH | wymawiamy Ć |
Słownik wyrazów stosowanych w karate:
Strefa: | |
głowa + szyja | Jodan |
tułów | Chudan |
nogi | Gedan |
Strona: | |
w lewo | Hidari |
w prawo | Migi |
Liczenie do 10 po japońsku
1 | ICHI |
2 | NI |
3 | SAN |
4 | SHI(YON) wym. SI |
5 | GO |
6 | ROKU wym. ROK |
7 | SHICHI(NANA) wym. ćits |
8 | HACHI wym. ats |
9 | KU/KYU wym. ku/kju |
10 | JU wym. DŻU |
Nazwy elementów i technik
Powierzchnie uderzające i blokujące | |
Seiken | pięść |
Uraken | odwrócona pięść |
Tettsui | pięść „młot” |
Ryutoken | pięść „głowa smoka” |
Hiraken | półzaciśnieta pięść |
Hitosashiyubi | pięść wskazującego ippoken palca |
Nakayubi ippoken | pięść środkowego palca |
Oyayubi ippoken | pięść kciuka |
Nihonken | pięść wskazującego i środkowego palca |
Nukite | ręka włócznia |
Shito | kant dłoni zewnętrznej |
Haito | kant dłoni wewnętrznej |
Shotei | podstawa dłoni |
Kaken | przegub |
Toho | ręka „hak” |
Keiko | ręka „dziób ptaka” |
Kote | przedramię |
Hira-Kote | górna powierzchnia przedramienia |
Ura-Kote | dolna (odwrotna) powierzchnia przedramienia |
Omote-Kote | boczna powierzchnia przedramienia |
Hiji | łokieć |
Sokuto | zewnętrzny kant stopy |
Teisoku | sklepienie stopy |
Chusoku | poduszka stopy |
Haisoku | podbicie stopy |
Kakato | pięta |
Sune | goleń |
Hiza | kolano |
Kaji | udo |
Atama | głowa |
Kierunek: | |
z zewnątrz | Soto |
od wewnatrz | Uchi |
w przód | Mae |
w bok | Yoko |
w tył | Ushiro |
w góre | Age |
w dół | Oroshi |
okrężnie | Mawashi |
odwrotnie | Ura |
obrót | Mawate |
powrót | Naura |
Techniki (Waza): | |
pozycje nóg | Tachi (w złożeniu Dachi) |
pozycje rąk | Kamaete |
bloki | Uke |
uderzenie | Uchi |
pchnięcie | Tsuki |
krycia | Tensho |
pchnięcia | Keri(w złożeniu Geri) |
pchnięcia | Kari |
kontrataki | Kosaho |
kombinacje | Renraku |
uniki | Ryusui |
pady i przewroty | Ukemi |
rzuty | Nage |
ulubione techniki | Tokui |
Słownik
Ago | podbródek |
Ahi | noga |
Chi-Mei | technika efektywna |
Dan | stopień mistrzowski |
Dojo | świątynia, sala ćwiczeń |
Ganmen | skroń |
Gyaku | przeciwnie |
Hizo | żebro |
Hajime | początek, zaczynać |
Ibuki | oddychanie respirujące |
Juji | krzyż |
Karategi | strój do karate |
Kata | ćwiczenia formalne, kształt |
Katsu | jap. metoda reanimacji |
Kihon | podstawowe ćwiczenie |
Kiai | paraliżujący okrzyk |
Kanku | symbol odwagi, słońca |
Kyu | stopień szkoleniowy |
Kake | zahaczać |
Keage | kopnięcie prostą nogą w górę |
Kiba | jeździec |
Kin | krocze |
Kubi | szyja |
Makiwara | jap. przyrząd do ćwiczeń |
Morote | obie ręce |
Maita | poddaj się |
Matte | przerwać, puścić |
Neko | kot |
Ne-waza | techniki walki na leżąco |
Nogare I, II | oddychanie tonujące |
Obi | pas |
Osu | tak, dziękuję, pozdrowienie |
Oi | zgodnie, normalnie |
Rei | ukłon |
Sanchin | trójkąt |
Shiko | pozycja zapaśnika Sumo |
Shinden | świątynia |
Sensei | mistrz, nauczyciel |
Sempai | starszy rangą, przełożony, uczeń |
Satori | oświecenie, pełne zrozumienie |
Te | tęka |
Tobi | skakać |
Tameshi-wari | technika rozbijania twardych przedmiotów |
Tsuru | żuraw |
Tate | wysokość, podłużny |
Zazen, seiza | medytacja siedząc |
Inne:
Arigato | dziękuje |
Ai-suru | kochać |
Budo | sztuki wojenne |
Bo-jutsu | sztuka walki kijem |
Do | droga, kierunek myśli |
Hai | tak |
Jutsu | sztuka, umiejętność |
Katana | miecz samurajski |
Kabuki | japoński teatr |
Kamikaze | boski wiatr |
Kenjutsu | sztuka walki mieczem |
Kusarigama | sierp i łańcuch |
Kyudo | sztuka strzelania z łuku |
Mu | nicość lub obojętność w Zen |
Uchi-deshi | osobisty uczeń |
Nippon, Nihon | Japonia |
Nunchaku | cep do ryżu, stosowany do walki przez wieśniaków |
Sai | rytualny sztylet z Okinawy |
Sayonara | pożegnanie |
Shuriken | „gwiazdki” do rzucania |
Taijutsu | sztuka walki z cieniem |
Tatami | tradycyjna mata jap. |
Muso-Uchi | technika naturalnej samoobrony |
Chanoju | sztuka parzenia herbaty |
Metoda walki:
Kumite | walka |
Ippon Kumite | walka na jeden krok |
Shanbon Kumite | walka na trzy kroki |
Gohon Kumite | Walka na pięć kroków |
Jiyu Kumite | umowna wolna walka |
„Kyokushinkai” Kumite | układy walki formalnej |
TSUKI – pchnięcia
Oi-Tsuki | pchnięcie normalne |
Gyaku-Tsuki | pchnięcie przeciwne |
Seiken Jodan-Tsuki | pchnięcie górne pięścią |
Seiken Chudan-Tsuki | pchnięcie środkowe pięścią |
Seiken Gedan-Tsuki | pchnięcie pięścia w dół |
Tate-Tsuki | pchnięcie pięścią „strzał z bicza” |
Jun-Tsuki | pchnięcie z poprarciem ciała |
Uraken Shita-Tsuki | pchnięcie odwróconą pięścią |
Mawashi-Tsuki | pchnięcie okrężne |
Shotei Morote-Tsuki | pchnięcie podwójne podstawą dłoni |
Yama-Tsuki | pchnięcie podwójne „góra dół” |
Mae Atama-Tsuki | pchnięcie w przód głową |
Yoko Atama-Tsuki | pchnięcie w bok głową |
Ushiro Atama-Tsuki | pchnięcie w tył głową |
Morote-Tsuki | pchnięcie podwójne |
Tobi-Tsuki | pchnięcie z wyskoku |
Uchi – uderzenia
Seiken Ago-Uchi | uderzenie w podbrudek pięścią „strzał z bicza” |
Seiken Mawashi-Uchi | uderzenie okrężne pięścią |
Uraken Mawashi-Uchi | uderzenie okrężne odwróconą pięścią |
Uraken Shomen-Uchi | uderzenie w przód odwróconą pięścią |
Uraken Sayo-Uchi | uderzenie w bok odwróconą pięścią |
Uraken Hizo-Uchi | uderzenie w żebra odwróconą pięścią |
Uraken Shita-Uchi | uderzenie w splot odwróconą pięścią |
Shuto Ganmen-Uchi | uderzenie w skroń zewnętrznym kantem dłoni |
Shuto Sakotsu-Uchi | uderzene w obojczyk zewnętrznym kantem dłoni |
Shuto Sakotsu Uchi Komi | uderzenie w obojczyk frontalne |
Shuto Hizo-Uchi | uderzenie w żebra zewnętrznym kantam dłoni |
Hiji Jodan-Ate | cięcie górne łokciem |
Hiji Chudan-Ate | cięcie środkowe łokciem |
Hiji Age-Uchi | uderzenie w góre łokciem |
Hiji Oroshi-Uchi | uderzenie w dół łokciem |
Hyori-Uchi | uderzenie góra-dół |
Kome Komi-Uchi | uderzenie w skroń „pięść młot” |
Tettsui-Uchi | uderzenie „pięść młot” |
Haito-Uchi | uderzenie wewnętrznym kantem dłoni |
Koken-Uchi | uderzenie przegubem dłoni |
Hiraken-Uchi | uderzenie półzaciśnięta pięścią |
Tobi Hiji-Uchi | uderzenie łokciem z wyskoku |
Uke – bloki
Klasyfikacja bloków ręcznych:
|
|
Klasyfikacja bloków nożnych:
|
|
Seiken Jodan-Uke | blok górny pięścią |
Seiken Uchi-Uke | blok z wewnątrz pięści |
Seiken Soto-Uke | blok z zewnątrz pięści |
Seiken Gedan-Uke | blok dolny pięścią |
Seiken Chudan Uchi-Uke Gedan Barai | dwa jednoczesne bloki |
Shuto Jodan-Uke | blok górny zewnętrznym kantem dłoni |
Shuto Uchi-Uke | blok z wewnątrz zewnętrznym kantem dłoni |
Shuto Soto-Uke | blok z zewnątrz zewnętrznym kantem dłoni |
Shuto Gedan-Uke | blok dolny zewnętrznym kantem dłoni |
Shotei Jodan-Uke | blok górny podstawą dłoni |
Shotei Soto-Uke | blok z zewnątrz podstawą dłoni |
Shotei Gedan-Uke | blok dolnu podstawą dłoni |
Koken Uchi-Uke | blok z wewnątrz nadgarstkiem |
Shuto Mawashi-Uke | blok okrężny zewnętrznym kantem dłoni |
Mae Mawashi-Uke | blok okrężny w przód |
Morote-Uke | blok podwójny ze wsparciem |
Juji-Uke | blok krzyżowy |
Hiza-Uke | blok kolanem |
Sune-Uke | blok golenią |
Soto Kaji-Uke | blok udem do wewnątrz |
Uchi Kaji-Uke | blok udem do zewnątrz |
Teisoku Soto Mawashi-Uke | blok okrężny stopą do wewnątrz |
TENSHO – nakrycia | |
Tensho Soto-Uke | nakrycie z zewnątrz |
Tensho Uchi-Uke | nakrycie z wewnątrz |
Tensho Mawashi-Uke | nakrycie okrężne |
GERI – kopnięcia
Mae-Keage | kopnięcie w przód prostą nogą |
Yoko-Keage | kopnięcie w bok prostą nogą |
Ushiro-Keage | kopnięcie w tył prostą nogą |
Mawashi-Keage | kopnięcie okrężne prostą nogą |
Mae-Geri | kopnięcie w przód |
Yoko-Geri | kopnięcie w bok |
Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne |
Ushiro-Geri | kopnięcie w tył |
Gedan Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne dolne |
Soto Mawashi Keage | kopnięcie okrężne prostą nogą do wewnątrz |
Uchi Mawashi Keage | kopnięcie okrężne prostą nogą na zewnątrz |
Ushiro Mawashi-Keage | kopnięcie okrężne tylne prostą nogą |
Mae Hiza-Geri | kopnięcie kolanem w przód |
Mawashi Hiza-Geri | kopnięciem kolanem okrężne |
Soto Hiza-Geri | kopnięcie kolanem do wewnątrz |
Uchi Hiza-Geri | kopnięcie kolanem na zewnątrz |
Kin-Geri | kopnięcie w pachwinę |
Kansetsu-Geri | kopnięcie w kierunku stawu kolanowego |
Kakato-Geri | kopnięcie piętą |
Kubi Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne szyjne |
Soto Mawashi-Geri | kopnięcie wewnętrzne okrężne |
Uchi Mawashi-Geri | kopnięcie zewnętrzne okrężne |
Ushiro Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne tylne |
Ura Mae-Geri | kopnięcie w przód odwrotne |
Ura Hiza-Geri | kopnięcie kolanem odwrotne |
Ura Yoko-Geri | kopnięcie w bok odwrotne |
Ura Mawashi-Geri | kopnięcie krężne odwrotne |
Ura Ushiro Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne tylne odwrotne |
Ura Uchi Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne zewnętrzne odwrotne |
Ura Gedan Ushiro Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne dolne odwrotne |
Tobi Mae-Geri | kopnięcie w przód z wyskoku |
Tobi Hiza-Geri | kopnięcie kolanem z wyskoku |
Tobi Yoko-Geri | kopnięcie w bok z wyskoku |
Tobi Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne z wyskoku |
Tobi Ushiro-Geri | kopnięcie w tył z wyskoku |
Tobi Ura Yoko-Geri | kopnięcie w bok odwrotne z wyskoku |
Tobi Ura Ushiro-Geri | kopnięcie w tył odwrotne z wyskoku |
Tobi Ura Ushiro Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne tylne odwrotne z wyskoku |
Tobi Soto Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne wewnętrzne z wyskoku |
Tobi Uchi Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne zewnętrzne z wyskoku |
Tobi Ura Gedan Ushiro Mawashi-Geri | kopnięcie okrężne dolne odwrotne z wyskoku |